Vandaag, op 20 november 2022, gaat het WK voetbal van start in Qatar. ⚽ Blinde en slechtziende voetbalfans uit België kunnen alle wedstrijden van de Rode Duivels volgen met live audiodescriptie (AD) op VRT MAX. Twee audiobeschrijvers voorzien de volledige wedstrijden én de WK-talkshow van aangepast commentaar voor blinden en slechtzienden.

De commentatoren hebben al heel wat ervaring opgedaan op de Belgische blindentribunes. Die worden georganiseerd door Inter, een expertisecentrum in toegankelijkheid en Universal Design. Bij zo’n blindentribune zorgen vrijwillige commentatoren voor audiobeschrijving van de volledige wedstrijd. Daarbij geven ze veel meer details dan in het traditionele voetbalcommentaar: posities op het veld, emoties in het stadion, reacties van spelers en supporters, enz. Via een ontvangertje met een koptelefoon kunnen blinde/slechtziende voetballiefhebbers dit commentaar in de tribune volgen. Zo kunnen zij zich helemaal inleven en volop genieten van een wedstrijd van hun favoriete ploeg, in het stadion en samen met de andere supporters.

Nu is live audiodescriptie bij een tv-uitzending net weer wat anders dan commentaar geven in het stadion. Daarom kregen de geselecteerde commentatoren een extra training aangeboden door de VRT. Lesgever van dienst was Susanne Verberk, die al heel wat evenementen live beschreven heeft. Bovendien heeft ze toen ze het AD-script schreef voor ’14’, de musical over Johan Cruijff, ook wat ervaring opgedaan met het beschrijven van voetbalwedstrijden. 😊

Niet alleen in België…

Ook in Qatar zelf wordt audiodescriptie aangeboden tijdens het WK. Op 28 oktober verscheen een Engelstalig artikel in de Gulf Times over de audiodescriptie tijdens de openingsceremonie en de slotceremonie. In eerste instantie leek het alsof de audiodescriptie (in het Engels of het Arabisch) alleen in het stadion beluisterd zou kunnen worden, maar navraag bij dr. Josélia Neves (een van de initiatiefnemers) leerde dat iedereen mee zou kunnen luisteren.

En inderdaad, op 6 november maakte QF bekend dat de FIFA Interpreting-app ingezet wordt om de audiobeschrijvingen wereldwijd beschikbaar te maken. Je kunt de app downloaden in de iOS App store en Google Play. In hetzelfde bericht van QF  staat dat ook de wedstrijden live-audiodescriptie krijgen.

Wil je meer leren over audiodescriptie? Neem dan een kijkje in ons opleidingsoverzicht op de website. Het is ook mogelijk om een privéopleiding te volgen en/of een opleiding op maat te laten maken, zoals we voor de VRT hebben gedaan.

gepubliceerd op 20 november 2022

---

Deel op:

 

Op donderdag 14 april kon je alweer voor de vijfde keer The Passion volgen met live-audiodescriptie op NPO Radio 2. Zo hoefde wie niet (goed) ziet niks te missen van het muzikale paasverhaal. Ook wie doof of slechthorend is, kon The Passion volgen, want naast ondertiteling was er ook een gebarentolk (op NPO 1 Extra).

Zoals elk jaar verzorgde radio-dj Wouter van der Goes de audiodescriptie live via Radio 2. Daarbij beschreef hij, tussen de dialogen en liedteksten door, wat er in beeld gebeurt.

The Passion speelde zich dit jaar af in Doetinchem en het thema was ‘Alles komt goed?!’. Op Hemelvaart komt er een vervolg met dezelfde topcast, bestaande o.a. uit Noortje Herlaar in de rol van Maria, Soy Kroon als Jezus en Sabri Saad El Hamus als Pilatus. Ruud de Wild is verteller en leidt je door het verhaal.

Voor de ‘traditionele’ versie op Witte Donderdag had Dit Was de Radio het idee om eens iets anders te doen: The Passion met audiodescriptie – audiodescriptie. Een soort commentaar bij het commentaar, zeg maar.

Ik heb even meegeluisterd tijdens de uitzending, maar ik merkte al snel dat ik me zat te ergeren. 🙁 Van de andere kant vond ik het commentaar wel heel nuttig om uit te leggen waaróm audiodescriptie audiodescriptie is!

Zo zeggen ze op een gegeven moment: “Jezus kijkt naar Maria Magdalena. O ja, anders hadden we niet geweten dat Jezus naar Maria Magdalena kijkt! Hahaha”. Maar op zich is dat juist wel belangrijk omdat je anders niet weet van wie de vrouwenstem is die je meteen daarna hoort. Dergelijke korte beschrijvingen tussendoor, die voor jou als ziende misschien onbenullig lijken, kunnen belangrijke informatie bevatten voor wie de beelden niet ziet. Want anders zou Jezus het evengoed tegen een van de discipelen of om het even welke klant in het café kunnen hebben.

Op deze website kun je een zeven minuten durende compilatie van de aflevering van Dit Was de Radio beluisteren. Het voorbeeld van Maria Magdalena hierboven komt er ook in voor.

Luister je liever naar een échte audiodescriptie? In de video hieronder kun je een fragment van The Passion 2018 terugkijken met de audiodescriptie zoals die is uitgezonden op de radio. 👇

 

Het gaat om het nummer Huil nou, gezongen door Tommie Christiaan en Jeangu Macrooy tijdens The Passion 2018 in Amsterdam, De Bijlmer.

Wil je zelf leren hoe je audiodescriptie schrijft bij films en tv-programma’s? Op donderdag 19 mei organiseren we onze audiodescriptie-workshop in Maastricht.

gepubliceerd op 11 mei 2022

 

---

Deel op:

 

Audiodescriptie is een techniek om films, tv-series en nog veel meer toegankelijk te maken voor wie niet (goed) ziet. Maar hoe zit het eigenlijk met (audio)transcripties, transliteraties en transcripts?

Van klank naar schrift…

Een (audio)transcriptie is de uitgeschreven tekst bij een audiobestand. Het gaat dus om het omzetten van geluid in schrift. In de taalkunde wordt de term transcriptie ook gebruikt voor het zo nauwkeurig mogelijk omzetten van klanken in geschreven vorm. Elke klank heeft daarbij een eigen teken. Het Internationaal Fonetisch Alfabet wordt veel gebruikt bij het maken van transcripties.

Als je dus wilt weten hoe je het Engelse woord recipe uitspreekt, vind je in het woordenboek de volgende transcriptie: ‘resɪ̩pi. Het accent staat vóór de lettergreep die de klemtoon krijgt.

Tip! In de online Van Dale kun je ook horen hoe ‘recipe’ wordt uitgesproken. Klik daarvoor op het luidsprekertje. 🔈

Van schrift naar schrift…

Een transcriptie is niet hetzelfde als een transliteratie, want daarbij wordt het ene schriftsysteem omgezet in het andere. Een voorbeeld is het omzetten van Arabische of Russische namen in het Nederlands. Transliteratie gaat dus uit van een schrift, terwijl transcriptie uitgaat van klanken.

Het is soms wat verwarrend…
Foto van mwewering op Pixabay

En de rest…

Als het gaat om toegankelijke webvideo’s, kom je ook vaak de term transcript of tekstalternatief tegen. Het gaat dan om de volledig uitgeschreven versie van een video. Daarin geef je niet alleen weer wat er gezegd wordt (audiotranscriptie), maar ook door wie en soms ook hoe. Ook muziek en belangrijke achtergrondgeluiden komen in het transcript, net zoals een beschrijving van wat er in de video te zien is.

Een voorbeeld van een transcript vind je bij deze video: https://iplo.nl/thema/externe-veiligheid/webcollege-aandachtsgebieden-omgevingsveiligheid/ die we voor een videoproductiehuis toegankelijk hebben gemaakt. Klik op ‘Uitgeschreven tekst’ om het transcript te bekijken.

Bij audiodescriptie wordt er een extra vertelstem aan een video toegevoegd die op rustige momenten vertelt wat er in beeld te zien is. Daarvoor schrijven we een extra script dat wordt opgenomen en in de video wordt gemonteerd. Een voorbeeld is deze video, die we voor Genderklik.be hebben voorzien van audiodescriptie.

Wil je leren hoe je audiodescripties schrijft? Op donderdag 19 mei geven we een eendaagse opleiding in Maastricht!

gepubliceerd op 14 april 2022

 

 

---

Deel op:

 

Veel boeken worden vroeg of laat verfilmd en die verfilmingen krijgen vaak ook weer audiodescriptie. Tijd dus voor een artikel over het audiobeschrijven van een boekverfilming.

Als audiobeschrijver wil je de blinde of slechtziende kijker dezelfde filmervaring bezorgen als de ziende kijker. Dat klinkt eenvoudig, maar niets is minder waar. Nog ingewikkelder wordt het wanneer je aan de audiodescriptie van een boekverfilming werkt. In dat geval heb je namelijk niet alleen het verhaal van de regisseur dat je wilt overbrengen op de kijker/luisteraar, maar ook het verhaal van de schrijver van het oorspronkelijke werk.

Bij een boekverfilming geeft een regisseur zijn/haar interpretatie van een boek. Vrijwel altijd verandert de regisseur dingen aan het verhaal: personages vallen weg of worden toegevoegd, verhaallijnen worden uitgebreid of juist ingekort en ga zo maar door. Tot zover hoeft dat geen probleem te zijn voor de audiobeschrijver, want die beschrijft zo objectief mogelijk wat er te zien is in de film.

Alleen vind ik dat je de schrijver van het boek niet over het hoofd mag zien. Vandaar dat ik, als ik aan een boekverfilming werk, altijd het boek een (paar) keer lees om me onder te dompelen in de stijl van de auteur. Zo had ik bij Tirza de roman van Arnon Grunberg voortdurend binnen handbereik zodat ik kon controleren of de woorden die spontaan bij mij opkwamen tijdens mijn schrijfwerk ook in het boek voorkwamen. Tot mijn plezier bleek dat vaak zo te zijn. Zo vond ik het jurkje dat Kaisa in de film draagt ‘groezelig’ en dat bleek ook het woord te zijn dat Grunberg had gebruikt om het jurkje te beschrijven.

Nog wat voorbeelden…

Onlangs hebben we de audiodescriptie geschreven bij de film ‘Ik wist het’, naar het boek van Chantal van Gastel. Mijn collega, die het grootste deel van het schrijfwerk voor haar rekening nam, had als voorbereiding ook het boek gelezen.

Sommige beschrijvingen hebben we letterlijk overgenomen uit het boek zoals de statige, oude kassa in de bloemenwinkel van Mia. Maar dat hebben we niet altijd gedaan. Zo is de bindtafel een werktafel geworden in de audiodescriptie omdat we bang waren dat het woord ‘bindtafel’ niet duidelijk genoeg zou zijn.

Dat is een van de uitdagingen in ons vak: de gebruiker hoort de audiodescriptie maar één keer, dus elk woord dat je gebruikt en elke zin moet meteen duidelijk zijn. Je kunt nl. niet terugspoelen om te checken of je iets wel goed begrepen hebt. Wat ons trouwens wel opviel, is dat de film echt exact dezelfde sfeer uitademt als het boek. De film is ook echt een lust voor het oog: van de kleren van Mia tot haar servies, mijn collega-audiobeschrijver en ikzelf vonden het allemaal even tof. 🥰

De trailer van de film ‘Ik wist het’

Een ander voorbeeld is een film die zich in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw afspeelt. Uiteraard hielp het boek om in de juiste, ouderwetse stijl te komen, maar nog belangrijker was dat de roman een schat aan informatie bevatte over hoe alledaagse voorwerpen in die tijd heetten. Het zou immers jammer zijn als in een historische film ineens een woord voorkomt dat helemaal niet in die tijd past. Meer over het audiobeschrijven van historische films lees je hier: https://www.audiobeschrijving.be/het-audiobeschrijven-van-een-historische-film. Wil je zelf leren hoe je audiodescripties schrijft bij films en tv-series? Volg dan onze workshop op donderdag 19 mei!

 gepubliceerd op 21 februari 2022

 

 

 

 

---

Deel op:

 

Op 17 december 2021 was ik een van de sprekers tijdens de online lunchsessie van De Taalsector Presenteert. Ik was uitgenodigd om iets te vertellen over mijn mooie beroep als audiobeschrijver.

Om me voor te bereiden op de live-sessie besloot ik mijn oefensessie op te nemen. En dat leverde onderstaande video op. 👇

 

In de video vertel ik je wat meer over mijn werk als audiobeschrijver. Ik leg uit wat een audiobeschrijver precies doet aan de hand van vier verschillende soorten audiobeschrijving en ik stip kort aan welke vaardigheden je daarvoor nodig hebt. Voor wie liever leest, geef ik hieronder een uitgeschreven versie, waarin ik mijn antwoord op sommige vragen tijdens de live-sessie heb verwerkt.

Audiodescriptie bij film en tv

De audiobeschrijver schrijft een beknopt script om mee te geven wat er te zien is in een webvideo, film of tv-programma én hij/zij verzorgt ook de timing van de beschrijvingen. Je moet er dus voor zorgen dat wat er verteld wordt precies past. De beschrijvingen komen namelijk tussen de dialogen en belangrijke achtergrondgeluiden, want die bevatten ook informatie die nodig is om het verhaal te volgen.

Een bijkomende moeilijkheid is dat in ons taalgebied degene die het script schrijft niet altijd degene is die het inleest in de studio. Dat is eigenlijk nooit het geval, dus je moet kunnen inschatten hoe snel iemand anders de tekst inleest.

Gelukkig bestaat daar software voor en dat is dezelfde software als gebruikt wordt bij ondertiteling. De vaardigheden die je als audiobeschrijver voor film en tv nodig hebt, lijken ook wel op die van een ondertitelaar. Sterker nog, de software die wij gebruiken om AD-scripts in te schrijven, is in feite ondertitelsoftware. AD staat voor audiodescriptie. De afkorting wordt ook in andere landen veel gebruikt.

Meer weten over het schrijven van audiodescripties voor film en tv? In onze eendaagse opleiding geven we je een overzicht van de belangrijkste theorie, waarna je zelf aan de slag gaat met je eerste beschrijvingen. Ook krijg je een zevendaagse licentie van Wincaps Q4, de professionele software die wij gebruiken om onze audiodescripties te timen. Na afloop kun je de software aankopen met een mooie korting.

Audiodescriptie bij live-evenementen

Denk hierbij aan theatervoorstellingen maar ook aan evenementen in de openlucht zoals festivals, processies en dergelijke.

Audiodescripties bij theatervoorstellingen worden meestal voorbereid op basis van een video-opname (zie de uitleg hierboven). Maar de voorstelling die je beschrijft is live, dus je weet nooit 100% zeker of je vooraf voorbereide beschrijvingen wel zullen passen. Elke voorstelling is immers net iets anders. Bij evenementen in de openlucht is die timing nóg lastiger. Ik herinner me een Heilig Bloedprocessie in Brugge onder een dreigende wolkenhemel waarbij ze tegen het eind van de optocht steeds sneller gingen lopen en ik als beschrijver dus steeds minder tijd had om extra uitleg te geven…

Belangrijk om mee te geven: bij live-evenementen is de beschrijver vaak wel degene die het script heeft geschreven, al zijn er uitzonderingen. Bij The Passion is het bijvoorbeeld zo dat de audiodescriptie live wordt uitgezonden op de radio. Dus de radio-dj vertelt het verhaal, maar hij doet dat op basis van een script dat vooraf door iemand anders is uitgeschreven.

Een belangrijke vaardigheid is dat je heel flexibel moet zijn. Het gaat vaak om avond- en weekendwerk, waarbij je weinig voorbereidingstijd krijgt. Verder moet je durven improviseren als je zelf de stem bent. Af en toe moet je je script dus loslaten, zoals bij die processie toen iedereen zo snel liep. Maar bijvoorbeeld ook als er technische onderbrekingen zijn of als acteurs improviseren – ook dat moet je kunnen opvangen.

Tot slot is het belangrijk dat je stem het aankan: je moet soms lang praten, mag geen zwaar accent hebben en een beetje een aangenaam stemgeluid is altijd mooi meegenomen. Eigenlijk kun je de vaardigheden van een live-beschrijver wel vergelijken met die van een tolk – ik gebruik natuurlijk niet voor niets al jaren het bordje ‘blindentolk’.

Audiodescriptie voor museums: aangepaste rondleidingen / audiotours

Ook in de museumwereld wordt audiodescriptie toegepast. Tot een aantal jaar geleden ging het dan vooral om speciale rondleidingen voor blinde/slechtziende bezoekers, maar er is hoe langer hoe meer vraag naar bezoeken waarvoor je niet vooraf hoeft te reserveren en waarbij je als blinde/slechtziende kunstliefhebber op eigen initiatief naar een museum of tentoonstelling kunt gaan.

Je kunt als museum zo’n aanbod voor blinde/slechtziende bezoekers op twee manieren uitbouwen: ofwel zorg je dat je gidsen ‘inclusieve’ rondleidingen geven waarbij ze gebruikmaken van audiodescriptie-technieken ofwel creëer je een inclusieve audiogids of audiotour. Ik heb de afgelopen jaren al heel wat gidsen opgeleid (ook via een e-cursus) én audiotours geschreven. Vaak wordt er nog extra voelmateriaal ter beschikking gesteld, zoals een PictureLive, waarbij mensen een ‘tastbaar’ schilderij voor zich hebben met daarbij extra uitleg die ze via hun smartphone krijgen.

Wat hierbij vooral een belangrijke vaardigheid is, is dat je goed kunt schrijven. Voelelementen zijn mooie hulpmiddelen, maar blinde/slechtziende bezoekers zeggen vaak dat het net de beschrijvingen zijn die ervoor zorgen dat een kunstwerk voor hen tot leven komt. Maar ook bij de vorige twee vormen van audiodescriptie (voor film en tv én live) moet je mooie teksten kunnen afleveren die goed in het oor liggen.

Audiodescriptie bij sportevenementen

Dit is een vorm van audiodescriptie die ik zelf niet beoefen, maar ik heb wel al voetbalcommentatoren opgeleid. Waarom voetbal? Vrijwel alle grote voetbalclubs in Nederland en België hebben een eigen ‘blindentribune’. Daar kun je als blinde/slechtziende fan terecht en je krijgt een koptelefoontje met een ontvanger waarmee je het extra commentaar te horen krijgt. Dat is trouwens ook bij andere live-evenementen het systeem dat we gebruiken.

Het ‘blindencommentaar’ wordt live gebracht in het stadion, maar het wijkt wel af van het radiocommentaar. Zo vertellen de commentatoren vaker waar de bal zich precies bevindt op het veld en ze geven ook mee wat er rond het veld gebeurt en te zien is. Denk maar aan spandoeken met opvallende teksten. Als er een wave gebeurt, kan het zelfs zijn dat de commentator aftelt zodat de blinde/slechtziende fans gewoon mee kunnen doen met de rest op de tribune. Want dat is uiteindelijk het doel van AD: dat het een extra hulpmiddel is waardoor je als je blind of slechtziend bent, net zoals iedereen naar de bioscoop of het theater kunt, een museum kunt bezoeken of een voetbalwedstrijd kunt bijwonen.

gepubliceerd op 29-12-2021

 

 

---

Deel op:

 

Herinner je je het Stay At Home Museum van Visit Flanders nog? De BBC noemde het vorig jaar al het beste lockdown-entertainment en nu komt daar nog een eervolle vermelding bij in de categorie ‘Best Use of Digital (International)’ op de Museums + Heritage Awards.

Het Stay At Home Museum bestond uit vijf videorondleidingen door toonaangevende museums in België. Iedereen die wilde, kon thuis achter de computer een gegidste rondleiding volgen en daarna in een live-sessie vragen stellen aan de gids. Het werk van Van Eyck, Bruegel, Rubens en Ensor werd besproken én er was een bezoek aan het Hof van Busleyden in Mechelen.

De rondleidingen werden ook op YouTube gepubliceerd, waar ze algauw honderdduizenden views behaalden. Om een nóg groter publiek te bereiken, werden de video’s volledig toegankelijk gemaakt. Zo kwam er voor elke video een versie met ondertiteling, gebarentaal (VGT én International Sign) en audiodescriptie met hoorbare vertalingen voor wie blind of slechtziend is. Wij zorgden voor de audiodescripties in het Nederlands en in het Engels.

Verlengde audiodescriptie

Wat dit audiodescriptie-project extra bijzonder maakte, was onze keuze voor ‘extended audiodescriptie’ of EAD. Bij zo’n ‘verlengde audiodescriptie’ pauzeren we de video af en toe zodat er meer tijd is om extra beschrijvingen toe te voegen.

Wie bij ons een opleiding heeft gevolgd, zal nu waarschijnlijk even de wenkbrauwen fronsen. We hameren er altijd op dat de beschrijvingen precies moeten passen in de pauzes en rustige momenten van de video. Audiodescriptie en dialogen of belangrijke achtergrondgeluiden mogen elkaar zeker niet overlappen. Hoe zit het dan met die pauzes voor verlengde audiodescriptie?

Eigenlijk is het heel eenvoudig: na een eerste visie van de oorspronkelijke video’s bleek dat er heel weinig ruimte was om ‘gewone’ beschrijvingen toe te voegen. Dat zou jammer zijn aangezien er erg bijzondere kunstwerken werden behandeld. Vandaar de keuze om, waar nodig, de video’s even te pauzeren zodat we op z’n minst die kunstwerken en de locaties konden beschrijven. Toch was het niet de bedoeling dat de video’s veel langer zouden worden dan de oorspronkelijke video’s, dus we konden zeker niet ‘onbeperkt’ beschrijvingen toevoegen.

Tot slot hadden we het geluk dat EAD technisch mogelijk was bij deze video’s. Bij een film of tv-serie in de Earcatch-app is zoiets uitgesloten, want de audiobeschrijving loopt synchroon met de filmvoorstelling of tv-uitzending. Als je daar extra informatie zou toevoegen, begint de audiodescriptie al snel uit te lopen, wat niet de bedoeling is. Maar bij het Stay At Home Museum kon het wel – en zo hoefden blinde en slechtziende kunstliefhebbers niks te missen.

Untitled Workers Club

Wat ik zelf heel mooi vond, was dat de eervolle vermelding naar de ‘Untitled Workers Club’ ging die namens Visit Flanders het Stay At Home Museum mogelijk had gemaakt. Daarmee wordt aangegeven dat er achter dit mooie project een hele groep mensen zat. Niet alleen de gidsen die de rondleidingen gaven, maar ook het videobedrijf dat alles zo mooi in beeld bracht, de tolken die de Franse, Nederlandse of Engelse uitleg omzetten in Vlaamse gebarentaal of International Sign en natuurlijk ook ons team. Meer info over de Museum + Heritage Awards op https://awards.museumsandheritage.com/hall-of-fame/.

Benieuwd naar de toegankelijke videorondleidingen van het Stay At Home Museum? Je vindt ze hier in het Nederlands  en hier in het Engels.

 gepubliceerd op 5 augustus 2021

---

Deel op:

 

Laatst kreeg ik de vraag of een ‘inclusieve’ audiotour (waarin beschrijvingen van kunstwerken en route-instructies verwerkt zijn) niet als storend wordt ervaren door ziende bezoekers.

Dat blijkt niet zo te zijn. Sterker nog, ik herinner me een onderzoek* waaruit bleek dat ziende bezoekers in eerste instantie niet eens doorhadden dat ze naar een audiobeschrijving aan het luisteren waren! Pas na een minuut of drie drong het tot ze door. Dat is een van de redenen dat wij onze feitelijke, inleidende beschrijvingen vaak korter houden dan die drie minuten.

* Voor wie er het fijne van wil weten: het ging om een onderzoek van o.a. Anna Jankowska. In dit artikel lees je er meer over (vanaf blz. 122). Eerder deze maand werden haar bevindingen bevestigd in een Engels onderzoek.

Door audiodescriptietechnieken toe te passen zorg je dus niet alleen voor een meer inclusieve (audio)tour, je verrijkt meteen het museumbezoek voor blinde/slechtziende én voor ziende bezoekers. In dit artikel over de toegankelijke Crystal Ship-wandeling wordt het heel mooi onder woorden gebracht door de curator van het project: “De audiodescriptie leert je om oog te hebben voor alle details van een creatie. Niet alleen voor mensen met een beperking, maar ook voor andere doelgroepen kan dit een leuk extraatje zijn om de werken nog bewuster te ontdekken.”

Delen maar!

De museums waar we al voor gewerkt hebben, weten dat ik dat vaak benadruk: audiodescriptie is er voor iedereen. Een ander stokpaardje van mij is dat ik klanten aanraad om hun audiogids op zo veel mogelijk manieren te verspreiden.

Stad Oostende heeft dat goed begrepen en heeft de volledige audiotour bij The Crystal Ship op YouTube beschikbaar gemaakt. The Crystal Ship is een festival voor street art, dus kunst in de openbare ruimte. Eind vorig jaar maakten we een beknopte audiogids voor een toegankelijke stadswandeling.

Het AfricaMuseum in Tervuren is nog een stapje verder gegaan en heeft een afgeleide audiogids gemaakt met de titel Experts aan het woord. Op verschillende plekken in het museum geven wetenschappers in een audiofragment meer uitleg. Om de tour te volgen is het noodzakelijk je bluetooth-functie te activeren. Je kunt de tour volledig gratis downloaden door de QR-code te scannen in het museum én op de website van de Erfgoed-app.

gepubliceerd op 18 maart 2021

---

Deel op:

 

Als je wat langer met audiodescriptie bezig bent, is het je vast al eens overkomen. Je beschrijft een scène en plots merk je dat er iets niet klopt. Een personage dat rondloopt in een dikke winterjas met een sjaal blijkt ineens geen sjaal meer te dragen, bijvoorbeeld. Wat doe je dan? Om te beginnen, kun je dat soort foutjes melden op IMDb.com (Internet Movie Database). Echte filmliefhebbers zijn daar dol op!

Maar wat je als lezer van mijn blog vast wilt weten: wat doe je daarmee in je audiobeschrijving? Het korte antwoord is: niks. Je beschrijft wat je ziet en rekent erop dat ongeveer evenveel audiodescriptie-gebruikers iets zullen merken als dat er ziende mensen zijn die het verband leggen. En dat blijken er héél weinig te zijn… Het is dus niet je taak als audiobeschrijver om de blinde of slechtziende kijker erop te wijzen dat er iets niet klopt.

Een paar voorbeelden…

Dit voorjaar hebben we aan verschillende tv-series gewerkt. In een van die series zaten een paar continuïteitsfouten, zoals wij ze noemen (meer over continuïteitsfouten lees je op Wikipedia). Zo krijgen politieagenten via de radio een melding over het voertuig van een verdachte dat gecrasht zou zijn, maar even later rijdt de verdachte nog steeds in hetzelfde voertuig rond. In zo’n geval zit de fout in de dialogen of meer bepaald in de montage: waarschijnlijk had de mededeling over de crash pas later moeten komen. In de beschrijvingen volgen we in zo’n geval gewoon de montage. Dus je hoort de radioboodschap over de crash en krijgt even later dezelfde informatie als de ziende kijker krijgt, namelijk dat het voertuig nog steeds rondrijdt – maar zonder die ‘nog steeds’ erbij natuurlijk.

Wat ook soms misloopt, is de tijdslijn in een tv-serie. In dezelfde reeks wordt op een gegeven moment gezegd dat iemand ‘vanmiddag’ ontvoerd is. Door die mededeling neem je automatisch aan dat dat in de loop van de late middag / vroege avond wordt gezegd. Maar intussen zijn er van die typische overgangsbeelden geweest van de avond die valt en een nieuwe dag die aanbreekt boven de stad… Daardoor geven de makers eigenlijk weer dat het inmiddels ochtend is. Verwarrend, als je erbij stilstaat, maar weinig mensen staan erbij stil. 😉 Ook hier beschrijven we dus gewoon de overgang van avond naar ochtend en laten we het aan de kijker over om verder na te denken bij die ‘middag’.

En tot slot gebeuren er soms echte foutjes in de montage. Zo hebben we laatst een scène beschreven waarin het hoofdpersonage haar handtas en pistool oppakt voor ze vertrekt. Alleen doet ze dat twee keer na elkaar binnen dezelfde scène! Hier hebben we als beschrijvers het voordeel dat er nooit genoeg tijd is om elke handeling uitvoerig te beschrijven. Wij hebben ons beperkt tot één enkele beschrijving van de actie en daarmee was het ‘blokje’ tussen de twee dialogen alweer mooi gevuld. En ook de andere tv-kijkers is het vast niet opgevallen dat ze twee keer dezelfde actie te zien kregen.

Wil je meer leren over audiodescriptie? Of overweeg je om zelf audiobeschrijver te worden? In onze eendaagse workshop Audiodescriptie schrijven voor film en tv kun je uittesten of het vak je ligt!

gepubliceerd op 9 juli 2020

---

Deel op: