Ondertitelen voor Netflix

Ondertitelen spreekt tot de verbeelding en ondertitelen voor Netflix nog veel meer. Het is alweer vijf jaar geleden dat Netflix zijn bekende – of beruchte – online Hermes-test voor aspirant-ondertitelaars lanceerde. Die test staat allang niet meer online, maar het blogartikel waarin het bedrijf zijn strategie achter de test uit de doeken deed, kun je wel nog steeds lezen op de Netflix Technology Blog.

Zelf hoorde ik voor het eerst van de Netflix-test tijdens het Languages & The Media-congres in Berlijn in november 2016. Tijdens een van de presentaties op het congres vertelden vertegenwoordigers van Netflix over een aantal kwesties waar zij als bedrijf op botsen als ze vertaal- en ondertitelwerk uitbesteden.

Hoeveel ondertitelaars zijn er eigenlijk?

Zoals veel grote mediabedrijven werkt Netflix doorgaans niet rechtstreeks samen met vertalers en ondertitelaars, maar schakelen ze gespecialiseerde ondertitelbureaus in. Hoewel die bureaus aan een aantal vereisten moeten voldoen en Netflix regelmatig steekproeven neemt, weet elke kijker wel dat de ondertiteling vaak te wensen overlaat.

Maar dat is nog niet het enige probleem. Want hoewel al die bedrijven beweren dat ze met professionele ondertitelaars werken, kan Netflix onmogelijk weten wie de ondertitels maakt die ze binnenkrijgen. Met een beetje geluk wordt het werk inderdaad gedaan door iemand die daarvoor gestudeerd heeft en die over de nodige ervaring beschikt, maar voor hetzelfde geld schakelt zo’n bureau een bijklussende student in…

En tot slot weet Netflix niet hoe groot hun vertalersbestand nu eigenlijk is. Stel dat elk individueel ondertitelbedrijf zegt dat ze met dertig (uiteraard professionele) ondertitelaars samenwerken. Als Netflix het werk bij vier verschillende bedrijven uitzet, dan zou je dus denken dat ze in totaal met 4 maal 30 is 120 vertalers werken. Alleen werken de meeste freelancers voor verschillende klanten, dus in plaats van 120 kunnen het evengoed maar 100 vertalers zijn, of 90. In het artikel staat dat ze bij Netflix (in 2017) dachten dat er voor het Nederlands zo’n 100 à 150 professionele ondertitelaars actief waren. Intussen zouden dat er nu, in 2022, al 400 à 500 zijn!

Terug naar 2017

Op donderdag 30 maart 2017 lanceerde Netflix de HERMES-test. Alle ondertitelaars die voor het bedrijf werkten, moesten de test afleggen. Na afloop kreeg elke individuele vertaler een unieke code: het zogenaamde HERMES-nummer of H-nummer. Dat nummer werd vanaf dat moment gebruikt om die vertaler en dus ook zijn of haar werk te identificeren. Gevolg: Netflix wist precies wie welk programma ondertitelt, ongeacht welk bedrijf ertussen zit. En ze hadden een middel om de kwaliteit van individuele vertalers te meten. Dat was het idee, tenminste.

Al een paar dagen na de lancering verscheen in nationale en internationale media het bericht dat Netflix kijkers zou gaan betalen om programma’s te ondertitelen. Ook zou je ‘rijk worden door Netflix te kijken’. Op sommige sites kon je zelfs lezen welke tarieven deze aspirant-ondertitelaars zouden krijgen. Zo zou je voor het aanmaken van Nederlandse ondertitels bij Nederlands gesproken programma’s 9,50 dollar per minuut video krijgen, voor Engels > Nederlandse vertalende ondertitels 11,50 dollar en voor Japans > Nederlands 24,00 dollar. Wie uit het Japans in het IJslands vertaalt, kon rekenen op de hoogste beloning van 27,50 dollar per minuut video. Let wel: het gaat hier wel degelijk om US dollar, niet om euro!

Overigens, deze tarieven staan nu, vijf jaar later, nog steeds ongewijzigd in de Global Rate Card op de site van Netflix. Inflatie is iets wat ze bij de streamingdienst blijkbaar niet kennen…

En toen…

Natuurlijk bleven de reacties niet uit. Aan de ene kant waren er professionele ondertitelaars die meldden dat de tarieven de prijzen zijn die Netflix aan zijn toeleveranciers betaalt en dat de vertaler hier doorgaans nog niet de helft van krijgt. Bovendien werken professionele vertalers enkel in hun moedertaal. Het is dus onzin om als Nederlandstalige te denken dat je wel eventjes uit het Japans in het IJslands kunt vertalen.

Aan de andere kant waren er de reacties van enthousiaste Netflix-kijkers die zich, niet gehinderd door enige relevante vooropleiding of zelfs maar basiskennis van de Nederlandse spellingregels, al rijk rekenden. Zo lieten heel wat mensen weten dat ze zich hadden opgegeven om de test in verschillende talen af te leggen.

Netflix zelf meldde dat ze veel meer aanmeldingen hadden gekregen dan verwacht. Uiteindelijk werd het testprogramma stopgezet en sindsdien werkt Netflix weer net als vroeger met ondertitelbureaus. Die bureaus besteden het werk uit aan freelancers of aan tussenbureaus. Wie droomt van een carrière als Netflix-ondertitelaar moet dus proberen om bij een van die ‘ Netflix Preferred Fulfillment Partners’ of NPFP’s aan de bak te komen. Op de site kun je ze allemaal vinden, met contactgegevens. Maar rechtstreeks voor Netflix werken zit er dus niet in. Overigens: zelf heb ik nooit voor Netflix gewerkt.

Heb je nog helemaal geen ondertitelervaring en wil je eerst eens kijken of ondertitelen iets voor jou is voor je aan het solliciteren slaat? Volg dan onze e-cursus Ondertitelen voor film en tv. Daarin kun je drie maanden lang uittesten of het vak van ondertitelaar je ligt.

gepubliceerd op 14 juni 2022